2024-10-09 Tijd voor erwtensoep

Natuurlijk hebben we gedoken na 31 juli, maar niet in de Bosplas. De bouw van Mysteryland begon al in de tweede week van augustus geloof ik en het opbreken duurde t/m 9 september, dus ik was al die tijd ook niet aan de zijde van het paviljoen geweest.

Op 21 augustus ben ik wel nog aan de Oostkant wezen kijken om een planktonmonster te halen. De onmiskenbare geur van blauwalg kroop toen mijn neus in. Dichtbij Papa’s Beach House en het speelgedeelte, is een overstortkanaal waar water in de grote plas teruggepompt wordt. Ik wilde wel eens weten of blauwalg ook in de sloot zat. Er is een tevens een gloednieuwe Flygt pomphuis neergezet die volop draaide.

Ja, ook in de sloot zit blauwalg en de temperatuur was zowel in de sloot alsmede in de plas gelijk. Ik dacht altijd dat het slootwater warmer was. Dat water komt via een kronkelsloot helemaal van de speelvijver die weer verbonden is met de grote plas aan de Westzijde via een grote en kleinere vijver en uiteindelijk een duiker. Dit systeem is bedacht om de speelvijver te spoelen, echter in de jaren dat de plas veel blauwalgen bevat, worden blauwalgen die bij het oppervlak zweven de duiker ingevoerd richting de speelvijver. Die krijgt standaard al vroeg in het jaar een blauwalg waarschuwing. Ze hebben nu voor de duiker een balk geïnstalleerd die drijflagen wat tegenhoudt.

Op 23 september ben ik nog eens wezen kijken bij het paviljoen, maar wat ik toen zag stemde mij niet enthousiast. De Bosplas stonk nog erger. Waar ik vorig jaar nog gewoon in mijn droogpak het groene water in stapte voor een planktonmonster, ben ik onverrichter zake naar huis gegaan. Later zag ik op Facebook een foto van het Zuidstrand met een smeuïge knalgroene drijflaag. Dus ook daar was de situatie niet best.

Dit jaar is net zo erg qua bloei als 2020. Het jaar vóórdat het nieuwe mengsysteem was geplaatst. Wel is het zo dat het mengsysteem dit mengseizoen in juni er ruim 3 weken heeft uitgelegen door vandalisme aan het interieur van het compressorhuis. Net voordat het systeem aanging hebben we drie temperatuurloggers geplaatst op 3, 9 en 19,5 meter diepte. Dat zou ons kunnen vertellen hoe snel de plas mengt na het starten van het systeem. Of die periode toen het systeem plat lag, mede verantwoordelijk is voor de enorme blauwalgbloei kan ik niet bewijzen, maar het is in mijn optiek wel een superkritieke periode geweest.

Op 9 oktober hadden Dick, Jeroen en ik weer zin in een duik in de Bosplas en ons doel was wel helder ten opzichte van het belabberde zicht wat we gingen ervaren. We wilden de temperatuurloggers weer ophalen. Bij het brengen van de scooters aan de waterkant zien we nog steeds een frisgroene erwtensoep. We kiezen ervoor om via het oppervlak naar het Paviljoen te gaan en dat was maar goed ook, want koppie onder zagen we alleen elkaars lampen en heel veel zwevende blauwalgkoloniën.

De twee loggers op 3 en 9 meter hadden we aan de meetpaal bevestigd. Zodoende hebben we die nu snel te pakken. Bij het losmaken van de loggers, komt er heel veel stof van de verticale paal wat het zicht nog slechter maakt. Nu de grootste uitdaging. Het zoeken van de diepst liggende diffusor met de staalkabel die door een boei omhoog wordt gehouden. Die boei ligt overigens een meter of 2 onder het wateroppervlak hoor, dus daar heb je als zwemmer geen last van.

Dick heeft met zijn GPS logger deze specifieke locatie al eerder vastgelegd en in zijn electronische kompas opgeslagen. Het moment van de waarheid is daar, om te kijken of we de diepe datalogger kunnen vinden. We houden elkaar goed in de gaten terwijl we al scooterend op weg gaan. We gaan langzaam, want met de scooter in standje 1 van 2 moet ik pulserend gasgeven en Jeroen had ook wel sneller willen gaan, echter Dick was supergeconcentreerd bezig op zijn kompas en het ontwijken van kleiblokken in het slechte zicht.

Na 6 minuten komen we een diffusor tegen die Dick even niet zo snel ziet. Ik sein en Dick reageert gelijk en komt terug. Jeroen zit nog naast me. Dit is niet DE diffusor maar ik vermoed de tweede. Om de slang te volgen moet ik mijn hand diep in de bodem steken.

Moeizaam volg ik de slang, al ploegend met mijn arm door de soms wel 30 cm dikke modder. Verhip, er schiet een visje omhoog uit de bodem! Dus daar kunnen vissen ook zitten. Gelukkig komt de slang ook af en toe boven de bodem uit. De logger ligt er zonder enige vorm van aangroei aan het anker en het lijkt erop dat het op dit diepe punt het toch zuurstofarm moet zijn geweest. Er is een witte aanslag van bacteriën op de bodem. De diffusor blaast lucht, maar is wel zwaar begroeid met algen. Het systeem draait dus nog.

We maken de logger los en bergen deze op. Dankzij de navigatiekunst van Dick hebben we het gevonden. We maken de diffusor vrij van algen en we zien dat deze nu beter blaast. Nu naar station MP4 (kwadrant). We stijgen naar 8 meter en gaan niet in “The blue”, maar in “The soup” richting het kwadrant. Het is alsof je met grootlicht door een sneeuwstorm rijdt. Na 10 minuten komen we we bij de kant, maar we zien station MP4 niet. Na even zoeken gaan we richting het Noorden en komen al snel station MP4 tegen en zetten deze op de foto. We komen wel wat visjes tegen zoals baarsjes en ik meen een jong snoekbaarsje, maar voor de rest zullen de meeste vissen wel uit het zicht zijn.

Het valt niet mee om met z’n drieën te scooteren, want soms doemt er ineens een blok klei op die we moeten ontwijken. Jeroen zit aan de diepe kant en hoeft weinig te doen, maar Dick zit rechts van mij aan de kant waar het ondiep wordt, moet heel goed opletten om onstakels te ontwijken.

Zo gaan we naar de kerstbomen. Die zijn nog steeds begroeid met zoetwatersponzen, die weer blauwalgkoloniën aanzuigen. Er zitten jonge baarzen tussen de takken. Dan naar het zeilbootwrak. Daar maken we foto’s voor zover dat mogelijk is. Aan het plafond aan de binnenkant van de kajuit zitten ook opstijgende blauwalgen geplakt en dat geldt ook voor overhangende kleiblokken waar ze tegenaan gedrukt zitten. Tijd voor koffie en koek en zo scooteren we terug naar de kant. Evengoed weer 54 minuten gedoken en we hebben ons doel gehaald en zijn elkaar ook niet kwijtgeraakt in de dichte bacteriesneeuw.
Nog even napraten met koffie en koek. Het is toch weer even vreemd om met schemer het water in te stappen en in het donker weer boven te komen. We hebben er evengoed geen spijt van dat we zijn wezen duiken. Ontzettend bedankt jongens, jullie zijn goud!!

Het resultaat van de loggers is opmerkelijk te noemen.
Blauw = 3 meter diepte
Oranje = 9 meter diepte
Groen = 19,5 meter diepte

Op 26 juni hebben we de loggers geplaatst.
De stijging van de temperatuur na het starten op 27 juni 2024, laat zien dat de temperatuur op 3 meter diepte, eerst stijgt en dan daalt, omdat de toplaag nog warm was. Vervolgens zakt de temperatuur omdat de koudere diepe laag omhoog komt. De warmte van de toplaag mengt zich met die op 9 meter. Daarom stijgt de temperatuur daar sterk in een korte periode. Er is pas een steile verhoging te zien na 8 dagen op 19,5 meter.
Dan is duidelijk te zien dat vanaf 15 juli het systeem weer even uit is gegaan door storing en deze op 22 juli weer aan is gezet.
Vanaf 28 juli zie je de oranje lijn weer even horizontaal doorgaan, welke op 30 juli weer naar de blauwe lijn trekt. Ook daar vermoed ik een korte storing. Intussen gaat de stijging op groen, langzaam door tot het moment dat deze ineens snel stijgt van 18 naar 22 graden. Dat zou kunnen door het bijzetten van een diffussorlijn of extra compressor bijvoorbeeld. Het gezaagde patroon tussen 22 augustus en 10 september is mogelijk te verklaren door het drie keer wegvallen van een diffusorlijn of extra compressor. Er zijn meerdere secties met elk een aantal diffusors die apart aangestuurd kunnen worden. Pas na 10 sept is de plas door en door gemengd en zie je ook dat de 3 en 9 meter lijn nog dichter op elkaar zitten.