2017-11-12 Drie maal is scheepsrecht

Weer     : Regenachtig, Wind NW 3 bft
Duikers : Robin, Nicola, Bart en Axel.
Doel     :  Sedimentval van 18 mtr ophalen, 
Duur    :  58 minuten
Lucht temp  : 6 Celsius
Water temp :  7 Celsius minimum.
Fauna    : Scholen jonge baars. Sponzen aan de oostzijde en boven de 6 meter op het wrakje de “Sale” Dat was wel apart. 
Flora :   Smalbladig fonteinkruid als hele kleine plantjes en waterpest. 

Spronglaag: Op 11 meter
Vislood: 0 gram

Zichtmetingen 
·  Dutchi op 3 mtr =   -,- meter.  
·  Secchi op 3 mtr =  –,- meter.  
·  Dutchi op 6 mtr =   –,- meter.  

Zie alle foto’s van deze duik.

Poging nummer 1-2
Op 29-10-2017 waren Robin en ik van plan de val even op te halen. Hoe zag die val er dan ook alweer uit? Zie foto.
We hadden toen afgesproken om 07:00 uur. De eerste duik was ik Robin al heel snel kwijt in de dikke ondoordringbare mist op 11 meter en dieper. Robin vond de val wel, echter had ie de spullen niet bij zich, omdat ik die mee had. Toen besloten we nog een duik te doen, omdat we toch genoeg lucht en tijd hadden.
De tweede duik, zat ik zowat vastgeplakt aan Robin, maar toen konden we het niet vinden.

Poging 3
Dit keer vonden Nicola en Bart het ook een uitdaging om mee te gaan. Bart en NIcola vormden een paar en ik wederom met Robin, want dit keer moest het echt lukken.
Het zicht was er niet beter op geworden en ik volg Robin. Mijn lamp schijnt op zijn witte flessen. Hoe hij het doet, weet ik niet, maar hij is wat dat betreft een kei in het vinden en volgen van natuurlijke verwijspunten. Het mag geen verrassing zijn Bart en Nicola ons niet meer konden volgen en maken verder hun duik met plezier.
Na 20 minuten is het bingo. Het karakteristieke blok doemt rechts van mij op en ja hoor daar is ie! Op de rand van de buis ligt een zwarte draderige laag.

Sedimentval 18 meter diepte

Draderige neerslag

In het netje wat ik mee heb zit naast een lijmtang ook een dop om de buis af te sluiten. Om te voorkomen dat de doppen losraken tijdens het vervoeren passen we de de lijmtangtechniek toe en dat werkt subliem.  

Na het ophalen in deze koude troebele put van 7 graden Celsius wordt het tijd om te vertrekken. Vanaf 14 meter diepte begint het daglicht door te dringen.

We gaan richting de kant en het wrakje. Daar treffen we weer een grote groep baarsjes aan die dit keer minder schuw zijn en ook groter. Hun strepen worden duidelijker.
Dan valt mij iets op. 

Sponzen 
Op de mastvoet zitten jonge sponzen bovenop de verflaag die wij er destijds zo verwoed af probeerde te halen, maar er domweg niet vanaf kregen. Sponzen zijn ook al redelijk groot ook.
Oke dus een spons is feitelijk ook een pionier, naast klokdiertjes de driehoeks- en quagga mosselen en larfkokertjes. 
Robin kijkt naar de scholen baars terwijl ik in meer detail naar de boot kijk. Onder de circa 6 meter zit geen sponsgroei meer, maar het valt ook op dat de sponzen alleen aan de Noord-Oostzijde van het wrakje groeien. Op de Zuidwestzijde groeien ze niet. 

Mosselen.
Op 13 juli (8 dagen na afzinken) zat er al een mosseltje op. Op het dek vind je bij de kajuit wat Quagga mosselen, maar op de achterzijde onder een buis en in een hoeknaad zitten juist weer driehoeksmosselen. 
Zouden driehoeksmosselen zich op nieuwe objecten juist wat meer beschut en beschermt willen vestigen? Zouden Quaggamosselen dan in dat opzicht minder problemen hebben om wat meer bloot te liggen, zoals ze ook vaak los op de bodem te vinden zijn? Dat vraag ik mij dan weer af. 

Quagga’s op het dek.

Driehoeksmosselen. meer beschut

Klokdiertjes
Ook een pioniertje, want in de bun van het wrak zaten ze al vrij snel. Ze zitten nu ook op de mastvoet .

Verder zit er een poelslakje op de zijkant van het wrak.
Het was een lekker duikje en we drinken met een lekker bakkie koffie met zijn allen.
Nicola en Bart hebben ook een leuke duik gehad alleen jammer dat Robin en ik niet te volgen waren.

Sediment filteren en drogen.

Eenmaal thuis is er werk aan de winkel. Als ik de sedimentbuis open maak en leeg laten lopen in een bak, komt mij een penetrante rioollucht in de neus. Gatverdamme, maar ja het is natuur en dit zegt wel wat over de situatie op 18 meter diepte natuurlijk. 
In hoeverre houdt een lage temperatuur spronglaag een dergelijke rottende massa tegen?
Zo rook de buis van 8 meter diepte niet.

Het water met sediment is net als het 8 meter monster, pikzwart, maar bezinkt toch wel vrij snel. Er drijven echter wel licht groene bolletjes in van circa 1 mm groot.
Onder de microscoop ziet dat er zo uit. en ik heb nog geen idee wat het is.

160x vergroot licht groen bolletje.

Ik weeg het eerste lege koffiefilter en plaats het filter in de filterhouder. 
Daarna giet ik het water erin, maar ik had het beter eerst kunnen laten bezinken, want het filter verstopt gelijk al door het fijne sediment.

Het tweede filter weeg ik ook en schenk ik pas in als het water is bezonken. Zo kan het schonere water makkelijk doorlopen en kan de rest er een hele nacht over pruttelen.
De volgende ochtend is het water helemaal doorgelopen.

Daarna plaats ik de natte filters in de oven op een oud bord bij 40-50 graden. Vrouwlief is er niet en dat komt mooi uit. De warmte van de oven verspreidt in plaats van een heerlijk geurende taart of gerecht een smeuïge grondlucht rond. Als je je huis niet wilt verkopen tijdens een opendag, droog dan maar wat slootprut in je oven.
Ramen en deuren maar even open gedaan om de flauwe grondlucht weg te krijgen. Pas na 2,5 uur is de inhoud volledig uitgedroogd en filters zijn klaar om geleegd te worden.

Na 4,5 maand hou je dan 0,95 gram stof over, wat uiteindelijk dezelfde kleur heeft als het monster van 8 meter. 

Sediment van 18 meter diepte

Van het water had ik ook al wat monsters genomen voor onder de microscoop en dan zie je oa dit. Ik heb nog geen idee wat het kan zijn, omdat het celwanden lijkt te hebben. Ik heb vroeger geleerd dat plantcellen, duidelijke celwanden hebben ten op zichte van dierlijke cellen. Gezien de grootte van deze minuscule draadjes met celwandjes verwacht ik dat dit cyanobacteriën zijn omdat dit pas na een vergroting van 640x , zichtbaar wordt.

640x vergroot

160x vergroot

NIOO-KNAW
Beide sediment monsters zijn opgestuurd naar het NIOO alwaar het verbrand gaat worden om te bepalen hoeveel organisch materiaal er uiteindelijk in zit. Anorganisch materiaal verbrand niet en blijft als as over. Dat zegt weer wat over de hoeveelheid koolstof erin zat. Dat heeft weer een relatie tot CO2.
In dat opzicht heeft dat weer een link met het theezakjes experiment, waarbij de afbraak snelheid en CO2 productie in beeld kwam.

Temperatuur verloop van de temperatuursensor van 8 meter  De output van de temperatuur sensor is er ook. Die varieert tussen de 10 en de 15 graden Celsius. Tussen 3-5 oktober valt de spronglaag weg en warmt de 8 meter laag zich met de bovenste laag. De iButton welke bij dit Burgerwetenschap experiment nodig was, was ter beschikking gesteld en uitgelezen door het NIOO-KNAW.
Wij zijn niet de enige die dit experiment hebben uitgevoerd, dus in de loop van de tijd zal er meer bekend worden. 

Dit is toch wel erg leuk om te doen dat hele burgerwetenschap 🙂